Opgroeien met kinderbescherming en jeugdzorg

Gemmetje Victoria

In het boek Gemmetje Victoria (2021) beschrijft Yvonne Keuls het leven van Gem.

Haar zeventienjarige moeder moest haar afstaan bij haar geboorte, waarnaar ze hartstochtelijk verlangde. Want je kind behouden kon niet in een boerengezin met negen kinderen. Ze moest haar kind krijgen bij de nonnen. Vervolgens werd Gem door jeugdzorg van haar moeder weggenomen en in pleeggezinnen geplaatst, in pleeggezinnen waar ze door diverse gezinsleden werd misbruikt en in kindertehuizen, waar ze weer door groepsleiders werd verkracht.  Vervolgens worden het gesloten inrichtingen waar ze door psychiaters en psychologen misbruikt en verkracht wordt. Niet te geloven. Eén regel die misschien Gems verdriet vertegenwoordigde: “De kleine kannibaal heeft zonder het te weten haar eigen mama opgegeten”. Ongewild een kind zonder moeder.

Doel van het boek

Het boek heeft als doel iets te veranderen in de jeugdzorg. Er is, zegt Yvonne Keuls, sinds de tijd van Gemmetje nauwelijks iets verbeterd in de jeugdzorg. Yvonne Keuls werd door Gem als haar begeleidster gekozen. Ze vond dat ze dat kind moest beschermen tegen de instanties in plaats van dat zij háár beschermden. Dat is nog steeds zo. Op dit moment zwermen er soms veertig hulpverleners om één kind heen, casemanagers- dat werkt niet. De instanties denken dan gewoon niet in het belang van het kind. Ze luisteren niet, geloven niet in het verhaal van het kind. Ze beseffen niet dat wat kinderen vertellen hún waarheid is. Als ze dat wel zouden beseffen, zouden ook zij erachter komen dat je met alleen papieren mensen, dossiers, niet verder komt. Dat was toen zo, met Gemmetje, en Yvonne Keuls denkt dat het nóg zo is.  Met dit boek wil zij het faillissement van de jeugdzorg in Nederland laten zien aan de hand van één leven.

Begeleiders

Een deel van de beschreven begeleiders komt er niet goed af, het zijn etters, maar er worden ook begeleiders beschreven die er toe doen voor haar, onvoorwaardelijke begeleiders, zoals de non Zus van de Congregatie van Liefde en Ard en Yvonne uit het opvanghuis en pleegmoeder Pien en haar zoon Guus, die ondanks dat Gem en Guus samen een kind krijgen, haar liefdevol bijstaat.

Het boek laat ons zien wat wel en wat niet een goede begeleider is, wat een begeleider is die impact heeft op de loop van het leven van een mens. Onvoorwaardelijkheid.