De opleiding Sociaal Pedagogisch Werk (SPW) is niet meer!
Sinds maart 2012 behoort de opleiding Sociaal Pedagogisch Werk (SPW) tot het verleden. Op advies van het werkveld, de opleiders, de vakbonden en Ministerie van Onderwijs is voor de opleiding MBO SPW een nieuwe naam gekozen, waarin wordt verwezen naar een verdeling in doelgroepen.
In feite dekte de naam sociaal pedagogisch werk de lading ook niet. Omdat de opleiding bij een doorgaans ROC 3 tot 4 jaar duurt kan het zo zijn dat tot in 2015 en 2016 er nog SPW’ers kunnen afstuderen. Maar daarna is het ook afgelopen en kunnen we alleen nog nostalgisch verlangen naar het oude SPW.
Maar de beroepsgroep van agogische werkers zal nog generaties bestaan uit werkers met een diploma SPW.
Betekenis van Sociaal Pedagogisch Werk
In het woord Sociaal Pedagogisch Werk -SPW- betekent het “ped” van agogisch kind, terwijl in het sociaal pedagogische werkveld ook volwassen en ouderen tot de doelgroep behoren. Sociaal Agogisch Werk is daarom als benaming een betere afspiegeling van de werkelijkheid.
Agogisch heeft de betekenis van begeleiden.
Sociaal Pedagogisch Werk (SPW) in enig historisch perspectief
De namen SPW en SPW’er zijn als aanduiding van een opleiding en een beroep tussen 1995 en 2012 aardig ingeburgerd geraakt. Bij het gebruik van de naam SPW en SPW’er weten we doorgaans wat bedoeld wordt, namelijk dat het gaat om werken met mensen die op de een of andere manier begeleiding nodig hebben.
Het sociaal agogisch domein was altijd al in beweging en waren er voor het gebruik van SPW andere benamingen.
Het verwarrende daarbij is dat ingeburgerde benamingen en begrippen blijven doorleven en nieuwe worden ingevoegd.
Voor de aanduiding van het beroep sociaal agogisch werker is een algemeen gebruikte term groepsleidster/groepsleider een begrip om aan te duiden dat je werkt in het sociaal agogische werkveld.
In kinderhuizen sprak men van oudsher van groepsleider of groepsopvoeder. In psychiatrische instellingen van verplegers en verpleegsters. In medische inrichtingen en ook wel in religieuze sfeer kwamen de termen broeder en zuster voor. In Rijksopvoedingsinrichtingen sprak men vroeger wel van (opvoedend)ambtenaar. In gevangenissen en andere strafinrichtingen sprak men van bewaarders of penitentiair inrichtingswerkers (PIW’er). Nieuwe werkvormen brengen soms nieuwe namen voor dit vak met zich mee. Zo spreekt men in therapeutische inrichtingen of leefgemeenschappen wel van sociotherapeuten of sociotherapeutische medewerkers.
We spraken al over deze verwarrende hoeveelheid van namen. Pas is de jaren zestig van de vorige eeuw kreeg het werkveld een overkoepelende naam, namelijk inrichtingswerk en het beroep heette inrichtingswerker. Maar inrichtingswerker werd spw’er.
En was je eerst sociaal pedagogisch werker, nu heet je medewerker maatschappelijke zorg of pedagogisch medewerker.
In het werkveld daarentegen wordt steeds meer gesproken van ambulant begeleider, dagbegeleider en woonbegeleider. Ja, waar gaat het naar toe?
De opleiding SPW na 2012
De opleiding Sociaal Pedagogisch Werk is omgevormd tot de opleidingen:
- Pedagogisch Werk (PW)
- Maatschappelijke Zorg (MZ)
Pedagogisch Werk richt zich op het opvoeden en begeleiden van kinderen en jongeren. Maatschappelijke Zorg richt zich op begeleiden en verzorgen van mensen van volwassenen en ouderen.
Dienden spw’ers aan het eind van de opleiding eindtermen te beheersen, in de nieuwe opleidingen heten dit werkprocessen.